
Félix Vallotton, Geld (L'argent) uit de prentenserie Intimités, 1898
Vallotton en de zeggingskracht van zwart
In zijn meest beroemde prentenserie, Intimités, onderzocht Félix Vallotton de getroebleerde man-vrouwverhouding van de Parijse bourgeoisie.
Door in de prent Geld driekwart van het houtblok zwart in te inkten, gebruikte hij de duisternis om de onderhuidse dreiging en spanning die kon heersen in de weelderige interieurs van de bourgeoisie uit te drukken.

Edouard Vuillard, Theaterprogramma voor L'image van Maurice Beaubourg en Une nuit d'avril à Céos van Gabriel Trarieux (Théâtre de l'Oeuvre, 27 februari 1894) en een advertentie voor het tijdschrift La Revue blanche, 1894
Duisternis in het Théâtre de l’Oeuvre
Een van de vernieuwingen van het symbolistische Théâtre de l’Oeuvre was het doven van de zaallichten, waardoor de stemming van het toneelstuk effectiever kon worden opgeroepen.
Ook de verstilde schimmen in de gelithografeerde programma’s die Edouard Vuillard voor het theater ontwierp zijn gehuld in duisternis; ze worden hoogstens spaarzaam verlicht door een enkel lampje of venster.
Verder lezen:
- Pierre-Louis Mathieu, La génération symboliste, Genève 1990
- Isabelle Cahn et al., Le théâtre de l'Oeuvre 1893-1900. Naissance du théâtre moderne, Milaan 2005
- Peter Parshall et al., The Darker Side of Light. Arts of Privacy, 1850-1900, Londen 2009