silhouet
In de etsen, litho’s en houtsneden van het fin de siècle komen veel silhouetten voor.
Moderne prentkunstenaars vonden inspiratie voor deze platte esthetiek in de Japanse kleurenhoutsneden.
Ze stileerden naar het voorbeeld van de Japanners hun figuren tot decoratieve abstracties door ze weer te geven in platte (kleur)vlakken voorzien van dikke contouren.
-
Het silhouet van Le Chat Noir
De ultieme weergave van het silhouet in de prentkunst is een effen vlak van zwarte drukinkt.
Het bekendste voorbeeld hiervan is de zwarte kat met fel oplichtende ogen van Théophile-Alexandre Steinlen, het icoon van het artistieke cabaret Le Chat Noir.
De kat is geïnspireerd op het schaduwtheater dat in dit cabaret door Steinlen en andere kunstenaars werd opgevoerd.
De criticus Louis Nazzy beschreef in 1896 treffend de impact van het affiche:
‘De muren van Parijs zijn verrijkt door de aanwezigheid van deze kat, priesterlijk, Byzantijns, enorm groot, wiens dunne, fantastische silhouet hoog boven de menigte in de straten hangt’
-
Symbolistische schimmen
Waar Steinlen zijn zwarte kat grafisch afzette tegen een lichte achtergrond, plaatsen symbolistische kunstenaar hun silhouetten juist in een donkere omgeving om een zekere stemming te creëren.
Net als in het symbolistische Théâtre de l’Oeuvre, waar acteurs achter een doek speelden om ze te transformeren tot generieke schimmen, hulden kunstenaars hun figuren in duisternis om een mysterieuze en verstilde sfeer op te roepen.
Verder lezen
Colta Feller Ives, The great Wave. The Influence of Japanese Woodcuts on French Prints, tent.cat., New York (The Metropolitan Museum of Art) 1974
Ghislaine Wood, ‘The Age of Paper’ in Art Nouveau 1890-1914, tent.cat., Londen (Victoria and Albert Museum) 2000, pp.148-63
Le théâtre de l'Oeuvre 1893-1900. Naissance du théâtre moderne, tent.cat., Parijs (Musée d’Orsay) 2005